Nasilje u porodici je specifičan oblik sociopatskog ponašanja koji pogađa sve slojeve društva. Manifestuje se kroz različite oblike fizičkog, psihičkog, socijalnog nasilja. Najvidljivije je u porodicama sa nižim materijalnim statusom jer je osim pomenutih oblika nasilja, prisutno i zanemarivanje dece.Najčešće žrtve porodičnog nasilja su žene i deca. Prema statistikama u našoj zemlji, nasilnici su uglavnom muški partneri, a kada je reč o deci oba partnera ili starija lica.
Fizičko nasilje najčešće podrazumeva lake i teže povrede koje roditelji ili odgajatelji nanose detetu. Tom prilikom dete trpi i emotivni pritisak kada je njegov integritet kao živog bića ugrožen. Tada možemo govoriti i o psihičkom nasilju koje ostavlja trajne emotivne posledice po dete. Dete može razviti različite oblike strahova, neuroza ili mentalnih poremećaja. Dete u porodici može biti izolovano ili ignorisano od strane roditelja, nema kome da se požali ili da se sa nekim raduje. Tada nasilje može dobiti i šire okvire, jer su deca sa određenim stepenom nedruštvenog ponašanja podložnija nasilju od strane vršnjaka.
Kada je u pitanju zanemarivanje često je prisutno u porodicama nižeg materijalnog statusa. Roditelji dece su najčešće nižeg obrazovanja, intelektualnog nivoa ili sa nekim oblikom sociopatskog ponašanja. U takvim porodicama se ne vodi računa o deci, pregledi i vakcinacije nisu redovne, a vidljiva je psiho-fizička nebriga o detetu.
Znaci da dete trpi nasilje u porodici su najvidljiviji u vaspitno-obrzovnim ustanovama ili kontekstu van porodice kada dete pokazuje određene obrasce ponašanja, crte karaktera naučene iz porodice.
Najčešći znaci su:
predugo spavanje u vrtići ili na času;
ne donošenje pribora i materijala za čas;
tuga, depresivnost;
uznemirenost, napadi panike;
poremećaji ishrane ( anoreksija, pothranjenost…);
zloupotreba lekova, alkohola ili drugih supstanci ( najčešće u tinejdžerskom dobu);
suviše agresivno ponašanje, verbalno vređanje dece;
podložnost nasilju, uloge žrtve;
telesne povrede, modrice, prelomi nastali usled korišćenja nekog oruđa;
loše higijenske navike;
odevenost koja nije u skladu sa godišnjim dobom;
Nasilje u porodici je krivično delo.
Autor: Bojana Aleksić, pedagog
